*BAD Award winner 2022

HACKING HEURISTICS
Marlot Meyer
Marcel de Jeu | Dept. of Neuroscience at Erasmus MC

Een gele octopus ligt stil gestrand op de vloer, armen wijd, het grote hoofd rustend in het midden. Erboven hangen ogenschijnlijk kleine nakomelingen uitnodigend aan draadjes. Deze kleine cephalopods hebben sensoren aan hun tentakels die ze graag om het hoofd van bezoekers vouwen of in de nek leggen. Eenmaal met elkaar verbonden blijken de sensoren de biodata van hun dragers niet alleen te registreren, maar ook feedback te geven. Die ontvangen ze van een intelligente machine die al lerend ontdekt hoe wij mensen geholpen door haar mechanische rekenkracht patronen vormen en non-verbaal communiceren.
Een nieuwe vorm van belichaamde taal die meer intuïtief, niet-antropocentrisch de wereld waarneemt en communiceert is precies waarnaar kunstenaar Marlot Meyer en neurowetenschapper Marcel de Jeu met hun project Hacking Heuristics op zoek zijn. Ze willen onze diepe drang om alles te controleren met onze woorden en onze ogen uitdagen en als het enigszins kan doorbreken.

Het is tijd dat we erkennen dat onze taal en visuele cultuur dominant zijn en de aard en kwaliteit van onze gedachten en handelingen bepalen. Gevolg daarvan is volgens Meyer en De Jeu dat we nu juist meer multidisciplinair gevoel en holistisch bewustzijn nodig hebben om de complexiteiten die deel van ons leven zijn geworden te begrijpen en erop te reageren. Met Hacking Heuristics stemmen zij daarom af op lichamelijke sensaties en onbewuste reacties in de prefrontale cortex, die in het verleden misschien menselijke overleving in de weg stonden, maar die nu een meer inclusieve, dynamische relatie met de wereld zouden kunnen bieden.

In tegenstelling tot ander mens-machine-onderzoek begint Hacking Heuristics niet met een voorgeprogrammeerde machine die een opdracht meekrijgt waardoor al een voorschot op de output wordt ingebouwd. Het gaat Meyer en De Jeu vooral om een echte samenwerking waarbij wetenschapper, kunstenaar, publiek en algoritme van elkaar leren en mogelijk nieuwe vormen van interactie vinden.

Leveren we ons hiermee compleet uit aan de technologie, dragen we het laatste restje van wat ons menselijk maakt over aan een kunstmatige intelligentie of zoeken we juist naar echt wederzijds begrip waarin zowel menselijke intuïtie en machinale intelligentie ruimte krijgen?
Ervaren hoe anderen -mensen en een machine- manipuleren wat je voelt en denkt, kan twijfel oproepen over wie de controle heeft. Maar het zet ook op scherp hoeveel zeggenschap we sowieso hebben over onze eigen reacties in tegenstelling tot hoeveel al is beïnvloed door technologie of instinct. Door het hacken van onze biologische
reacties en aangeleerde redeneringen, kunnen we beginnen verder te kijken dan wat we cognitief denken te weten en mogelijk nieuwe betekenissen en interpretaties van kennis verkennen.

Aanvullende credits
AI programmering: Arran Lyon
Tech advise stimulation: Patrick Forbes